Γράφει ο Γιάννης Μαλλιαρός από το blog gevseis.blogspot.gr Τέτοιες αποκριάτικες μέρες το πιο συνηθισμένο έθιμο είναι τα μασκαρέματα. Αυτό γινόταν και στο χωριό. Οι άνθρωποι άλλαζαν πρόσωπα μέσα από προσωπεία κοινώς μάσκες που όμως εμείς τις λέγαμε μουτσούνες.
Η πιο συνηθισμένη αλλαγή ήταν η αλλαγή φύλλου: ο άντρες ντύνονταν γυναίκες (και μάλιστα χωρίς πολλά πολλά ντυσίματα) κι οι γυναίκες (λίγες αυτές) ντύνονταν άντρες! Επίσης, έβαφαν τα πρόσωπά τους (κι η πιο άμεση μπογιά ήταν η μουτζούρα από το τζάκι). Τους μεταμφιεσμένους τους λέγαμε κουδουνάτους, αν και εγώ δεν πέτυχα ποτέ να κυκλοφορούν οι κουδουνάτοι με τα κουδούνια κρεμασμένα γύρω τους. Δεν καταλάβαινα γιατί τους λένε έτσι μέχρι πολύ αργότερα που το είδα σε ντοκιμαντέρ το πώς ντύνονταν σε άλλα μέρη.
Όμως η αποκριά εκτός από τις μεταμφιέσεις ήταν και ένα ορόσημο. Οι ναυτικοί γιόρταζαν την αποκριά με την οικογένειά τους και τις επόμενες μέρες έφευγαν για τα ταξίδια τους. Τέλειωνε ο χειμώνας (κι οι κακοκαιρίες) κι άρχιζαν τα ταξίδια. Και πριν φύγουν τραγουδούσαν το αποχαιρετιστήριο τραγούδι τους, το Έρι Πάλι. Το συγκεκριμένο τραγούδι (που υπάρχει και σε άλλα μέρη με διάφορες παραλλαγές) ήταν συνδεδεμένο με την αποκριά τόσο που από κάποιους θεωρήθηκε πως ήταν καθαρά αποκριάτικο. Εδώ, για μια ακόμα φορά (η δεύτερη και τελευταία) το τραγουδάει ο πατέρας μου(Στο παραπάνω βίντεο).
Από τα έθιμα των ημερών ήταν και η επίσκεψη σε κάποια απ’ τα χωριά που διοργάνωναν καρναβαλική παρέλαση. Συνήθως, στην Αγιάσο (αν και παρόμοιες εκδηλώσεις γίνονταν και στην Αγία Παρασκευή και αλλού) και πάντα την Καθαρά Δευτέρα. Για τις ανάγκες των μετακινήσεων δρομολογούνται ειδικά λεωφορεία προς τα κει. Η παρέλαση είχε (και έχει ακόμα) κάτι λίγα άρματα, αλλά το πιο βασικό σ’ αυτήν είναι οι σατιρικοί λόγοι που ακούγονται. Πάντα στην τοπική διάλεκτο, τα Αγιασιώτικα, με κατάλληλο σχολιασμό της επικαιρότητας. Οι Αγιασιώτες είναι φημισμένοι για τη σάτιρά τους και του δίνουν και καταλαβαίνει. (Στο παραπάνω βίντεο οι Αγιασώτες έχουν κατέβει τη Μυτιλήνη, δεν ξέρω ποια μέρα, και σαφώς δει είναι παρά ένα διαφημιστικό δείγμα του καρναβαλιού τους, δυστυχώς το άλλο βιντεάκι που βρήκα στο γιουτιούμπ δεν ανεβαίνει σαν βίντεο, το θεωρώ καλύτερο και ειδικά προς το τέλος που έχει ένα καλό απόσπασμα σάτιρας).
Φαγητό των ημερών το ρυζόγαλο. Οι μασκαρεμένοι που γύριζαν στο χωριό τραγουδώντας διάφορα τραγούδια (πολλά κι απ’ τα λεγόμενα άσεμνα, όπως η τράτα (από το Μανταμάδο) φιλεύονταν με ένα πιάτο ρυζόγαλο από τα σπίτια που τους άνοιγαν (μιας και πάντα υπήρχαν κι οι “νοικοκυραίοι” που φρόντιζαν να έχουν κλειστές τις πόρτες τους σε τέτοια πράγματα, πολύ δε περισσότερο όταν η σάτιρα είχε θέμα αυτούς).
Γιάννης Μαλλιαρός από το blog gevseis.blogspot.gr
*Η φωτογραφία του άρθρου είναι από τις απόκριες του 2015 στο Πλωμάρι.
