Ο άνθρωπος και η φύση στο Πλωμάρι – Μια εικαστική δημιουργία ενός Δανού Αρχιτέκτονα

Τρεις εγκαταστάσεις, από ξύλο, σίδερο, πέτρα και ύφασμα, στην απότομη κατωφέρεια της θέσης «Φτέργη» της περιοχής Πλωμαρίου, δίνουν την ευκαιρία στον Δανό αρχιτέκτονα και εικαστικό, Ούφε Μπλακ Νίλσεν να διατυπώσει τις εμπνεύσεις του, συνδυασμένες με σκέψεις που απορρέουν από την εις βάθος μελέτη της ελληνικής μυθολογίας.

*Στο τέλος του κειμένου μπορείτε να δείτε περισσότερες φωτογραφίες

Σαν αρχαία πλοία με ανοιγμένα πανιά, οι εγκαταστάσεις του Δανού εικαστικού, φαίνονται να ταξιδεύουν στο τεράστιο κενό που δημιουργείται ανάμεσα στην απότομη κατωφερική διαδρομή της «Φτέργης» που φτάνει ως το ρέμα με τα πλατάνια και τ’ άλλα αιωνόβια δέντρα κι ανηφορίζει επίσης απότομα ως τα κτίσματα του εγκαταλειμμένου οικισμού «Μαστιράτς», παρεφθαρμένη εκφορά της λέξης «μοναστηράκι», για να σβήσει στα τελευταία μαντριά που επιζούν ακόμα στην περιοχή.

Την τοποθεσία αυτή επέλεξε ο λάτρης του Πλωμαριού Ούφε Νίλσεν, για να εκφράσει τις εμπνεύσεις και τις σκέψεις του, αφού σύμφωνα με τον ίδιο προσπάθησε να κάνει το ίδιο στη Φινλανδία και τη Δανία χωρίς επιτυχία όμως.

Τα έργα του, εγκατεστημένα σε ιδιόκτητο ελαιόκτημά του, που βρίσκεται 500 περίπου μέτρα από τον δρόμο Πλωμαρίου-Μεγαλοχωρίου, κοντά στη θέση «πέντε αλώνια» του πήραν δουλειά τριών μηνών, στην οποία τον βοήθησαν δυο συμπατριώτες και φίλοι του.

Στη βάση των εγκαταστάσεων, από λευκό ανεπέξεργαστο ξύλο, οι επισκέπτες που άνετα μπορούν να κάθονται, έχουν την αίσθηση ενός ταξιδιού με ανεμόπτερο ή πλοίο, ενώ τους συνοδεύουν οι μουσικές υποκρούσεις των φυλλωμάτων της ελιάς και του πεύκου, που σκιρτούν στο ελαφρό αεράκι, ακόμα και στην απόλυτη άπνοια.
Ο Ούφε Νίλσεν, σε μια σύντομη συνομιλία μας, αλλά και στο μικρό εισαγωγικό σημείωμα της πρόσκλησης, μιλά για μια αποτύπωση της σχέσης του ανθρώπου με τη φύση, που του παρέχει όλα τα απαραίτητα υλικά για να δημιουργήσει.

Οι εγκαταστάσεις του λέει, κινούνται ανάμεσα στην τέχνη και την αρχιτεκτονική, τις ονομάζει «περίπτερα» και τις τοποθέτησε στο καταλληλότερο από τα μέρη του κόσμου, που επισκέφθηκε και μελέτησε.
Ο δημιουργός και εκθέτης επισκέφθηκε για πρώτη φορά το Πλωμάρι το 2001, επέστρεψε το 2006 και από τότε δεν το εγκατέλειψε, περνώντας μεγάλο μέρος του χρόνου του εκεί, λέει σχετικά:

«Το «περίπτερο», σαν ένας τόπος και χώρος, έχει χρησιμοποιηθεί συχνά σαν ένα πλαίσιο για την συνάντηση του ανθρώπου και της φύσης- σε μια ανακλαστική στιγμή, όπου η κινητήρια δύναμη φαίνεται να είναι αφοσίωση και εξαγνισμός της ψυχής. Ένα θέμα, που παρουσιάσθηκε τελευταία στον διαγωνισμό της ένωσης Δανών αρχιτεκτόνων, με ένα περίπτερο στους Βασιλικούς κήπους της Κοπεγχάγης (που ανοίγει φέτος τον Σεπτέμβρη). Όμως στον διαγωνισμό, η φύση αντιπροσωπεύεται από τον καλλιεργημένο κήπο, ενώ το ίδιο σχέδιο στο βουνό στην Φτέργη, αντλεί την έμπνευσή από το τοπικό περιβάλλον του Πλωμαρίου στην Λέσβο και ακόμα συνδέει την έννοια του περιπτέρου με τμήματα της Ελληνικής μυθολογίας.

Η φύση σε αυτό το σχέδιο αντιπροσωπεύεται από τον ελαιώνα. Ένας τόπος όπου η Θεά της σοδειάς (σιτάρι), Δήμητρα, έχει δώσει στους ανθρώπους τα προς το ζην (βιοπορισμό) και ελπίδα ζωής- αλλά πιθανόν όχι σε μεγάλη ποσότητα.

Το σχέδιο, όπως προηγούμενα αναφέρθηκε, αντλεί την έμπνευσή του από την Ελληνική μυθολογία, όπου ο Έρωτας, σαν κίνητρο ή επιθυμία, είναι το κεντρικό μοτίβο στην σύλληψη του ανθρώπου από τον Πλάτωνα και σύμφωνα με τον λόγο του Διοτίμα, που επαναλαμβάνεται από τον Σωκράτη στο Συμπόσιον, ο Έρωτας βρίσκεται μεταξύ των θεών και των ανθρώπων. Ο ΄Έρωτας προσωποποιεί την επιθυμία για το καλό και το ωραίο. Ο Έρωτας είναι σύμβολο της μόνιμης έρευνας του ανθρώπου για το άπειρο, την αθανασία και την αυτοπραγμάτωση. Και στον Φαίδρο ο Πλάτωνας απεικονίζει τον Έρωτα του Σωκράτη σαν «τρέλα», σαν θεϊκή έκσταση που οδηγεί τον άνθρωπο χωρίς να γνωρίζει που. Έτσι για τον Σωκράτη, ο Έρωτας είναι ένας κυρίαρχος παράγοντας στον ανθρώπινο αγώνα για τελειότητα».
Η παρουσίαση του έργου του Δανού εικαστικού, στην οποία πήραν μέρος πάρα πολλοί ξένοι που παρεπιδημούν στο Πλωμάρι και ελάχιστοι Πλωμαρίτες, ολοκληρώθηκε με πλούσιο κέρασμα , παρασκευασμένο από τον γυναικείο αγροτουριστικό συνεταιρισμό Πλωμαρίου και νότες από ελληνικά λαϊκά τραγούδια παιγμένα σε μπουζούκι από τον Θεόφιλο.

Ξενοφών Ε.Μαυραγάνης