Στην επαρχία Πλωμαρίου, εκτός από τους συνήθεις χορευτικούς και μη, σκοπούς, τους οποίους συναντάμε και στο υπόλοιπο νησί, έχουμε ένα τοπικό ρεπερτόριο με ορισμένες διακριτές ιδιομορφίες. Η πλέον ενδιαφέρουσα είναι η γενικευμένη παρουσία του ομαδικού τραγουδιού, γνωστού ως Πλωμαρίτικου με τις διάφορες εκδοχές του, καθώς και του αποκριάτικου “Ερι πάλε”.
Τα Ξύλα – παραδοσιακό συρτό της περιοχής μας
– Ο Πλωμαρίτικος –
Είναι αργός καθιστικός σκοπός, ο οποίος στην περιοχή Πλωμαρίου τραγουδιέται χωρίς συνοδεία οργάνων. Παρουσιάζει έντονη μουσική ιδιομορφία και ενδιαφέρουσα ιδεολογική διάσταση. Είναι το τραγούδι κυρίως των φτωχών και των εργατών. Τραγουδιόταν από τις δύο κατώτερες κοινωνικές τάξις τους ανθρώπους και τη μεσαριά και ποτέ από την τάξη των πλουσίων, απηχώντας μια ξεχωριστή στάση ζωής, έναν τρόπο κοινωνικής συνείδησης και ιδιαίτερου ήθους. Είναι τραγούδι βαρύ ομαδικό και συντροφικό, όπου ο καθένας συμμετέχει με το προσωπικό του στυλ. Το λιτό και πρωτογενές αυτό τραγούδι με το ιδιαίτερο ύφος, δεν σχετίζεται καθόλου με τα τραγούδια του υπόλοιπου νησιού, σαν να ανήκει σε άλλη γεωγραφική ενότητα και παράδοση. Ίσως αυτή η διαφοροποίηση δικαιολογεί και την περιορισμένη του διάδοση.
Αϊβαλιώτικο – Εκτέλεση με βιολί
Στο υπόλοιπο νησί, δεν αγνοείται παντελώς η ύπαρξή του, είναι γνωστό μόνον ανεκδοτολογικά, με τη διακωμώδηση της μουσικής του εκφοράς και της χρονικής έκτασης.
Η λαϊκή θυμοσοφία ιστορεί ό,τι ….”συναντήθηκαν μια φορά ένας Πλωμαρίτης και ο Διάβολος. Για να μην περπατούν, συμφώνησαν ο ένας να σηκώνει τον άλλον σε όλο το διάστημα που θα λεει ένα τραγούδι της εκλογής του. Πρώτος στους ώμους του Πλωμαρίτη ανέβηκε ο Διάβολος που, καταχαρούμενος, είπε το πιο μεγάλο τραγούδι που ήξερε. Ύστερα ανέβηκε ο Πλωμαρίτης που είπε τον Πλωμαρίτιτκο σκοπό του, ως που έφτασαν στο χωριό, χωρίς να κατεβεί από τους ώμους του Διαβόλου. Κι ο Διάβολος απ’ το κακό του έσκασε…”.
Μια βραδιά στο Καφέ Αμάν… αναμνήσεις της Σμύρνης – “Αϊβαλιώτικο”
Ο πλωμαρίτικος στην εποχή μας φθίνει δραματικά.
¨Ήδη οι περισσότεροι νέοι δεν γνωρίζουν δίστιχα, δεν μπορούν ή δεν θέλουν να τον τραγουδήσουν. Φαίνεται πως οι λίγοι που τον τραγουδούν, είναι οι τελευταίοι μιας μακρόχρονης παράδοσης, οι οποίοι θα πάρουν μαζί τους εκείνα τα χιλιάδες δίστιχα, που εξέφραζαν ένα παλαιότερο τρόπο βίωσης της κοινωνικής διάρθρωσης και συνείδησης. Φεύγοντας δίνουν τόπο στις νεότερες γενιές, σε περισσότερες εξισωτικές κοινωνικές σχέσεις και σε ανθρώπους με άλλες ανάγκες μουσικής έκφρασης.
Σόλων Λέκκας – Πέργαμος
Δόμνα Σαμίου – Του μλαρ (Δε πάω στου Πλουμάρ)
Πολύ καλό θέμα, πολύ καλή δουλειά σχεδόν επαγγελματική. Η πηγή των πληροφοριών από που είναι;
ΥΓ. Όποτε έρχομαι στο νησί και θέλω μουσική Πλωμαρίτικη (και άλλη) στην Αγιάσο πάω. Μόνο εκεί βρίσκω, ακόμα και τα δικά μας.
Τα κείμενα είναι από κάποιον παλιό καλό φίλο που έχει ένα site για τη Λέσβο. Τα βίντεο είναι από το youtube.
Όταν λες ότι θες μουσική Πλωμαρίτικη ενοείς να ακούσεις ή να αγοράσεις cds; Δισκοπωλείο πάντως δεν υπάρχει στο Πλωμάρι. Και αυτό που είχε μέχρι πριν λίγο καιρό, το Πλωμάρι δυστυχώς δεν μπορούσε να το στηρίξει. Παραδοσιακή μουσική το καλοκαίρι ακούς πάντα στη γιορτή του ούζου, από τοπικά συγκροτήματα του νησιού μας, αλλά και κάποιες φορές μπορείς να βρεις και αξιόλογους μουσικούς και στον Πλάτανο που έχει την ελληνική βραδιά κάθε Παρασκευή. Α και να προσθαίσω ότι και το Πόλιον είχε κάνει κάποια εκδήλωση σχετική με παραδοσιακή μουσική στη μαρίνα το καλοκαίρι που μας πέρασε. Το θέμα υπάρχει εδώ: http://www.plomaricity.gr/polion-music.html και ένα θέμα σχετικό με μια εκδήλωση από το χορευτικό του Βενιαμίν εδώ : http://www.plomaricity.gr/xoreutiko_veniamin.html