Άρθρο από την Wikipedia.org Το Κουρτουλούς ήταν τουρκικό φορτηγό πλοίο το οποίο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου πολέμου χρησιμοποιήθηκε για την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον μεγάλο λοιμό στην κατεχόμενη από τις γερμανικές δυνάμεις Ελλάδα. Η προσπάθεια χρηματοδοτήθηκε κατά κύριο λόγο από Έλληνες ομογενείς. Βυθίστηκε στις 20 Φεβρουαρίου του 1942 στη θάλασσα του Μαρμαρά, κατά τη διάρκεια του πέμπτου ταξιδιού του από την Κωνσταντινούπολη στον Πειραιά.
Το πλοίο
Ναυπηγήθηκε το 1883 στο ναυπηγείο Caird & Purdic στη Βρετανία και είχε μήκος 76,5 μέτρα, πλάτος 10,67 μέτρα και εκτόπισμα 2.735 τόνους, το δε όνομα που του δόθηκε αρχικά ήταν Ευριπίδης. Έκανε πολλά ταξίδια υπό τις σημαίες της Ελλάδας και πολλών άλλων κρατών και χρησιμοποιήθηκε ως μεταγωγικό του ρωσικού στόλου στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1924 αγοράστηκε από τους αδερφούς Καλκαβάν, της γνωστής στην Τουρκία οικογένειας εφοπλιστών και το 1934 πουλήθηκε στην εταιρία των εφοπλιστών αδερφών Ταβιλζαντέ και πήρε το όνομα Κουρτουλούς που στα τουρκικά σημαίνει Απελευθέρωση, Απολύτρωση.
Τα ταξίδια στην Ελλάδα
Από το 1941 μέχρι το 1944 η Ελλάδα ήταν υπό ναζιστική κατοχή και ο πληθυσμός της υπέφερε από την έλλειψη τροφίμων. Για την αντιμετώπιση της πείνας στη χώρα βοήθησαν διάφοροι διεθνείς οργανισμοί, μεταξύ των οποίων και η Ερυθρά Ημισέληνος, η οποία το 1941 νοίκιασε το Κουρτουλούς για την μεταφορά τροφίμων στην κατεχόμενη Ελλάδα. Η κύρια προσπάθεια πάντως χρηματοδοτήθηκε από την Ελληνοαμερικανική Πρωτοβουλία Αποκατάστασης Θυμάτων Πολέμου και την Ελληνική Ένωση Κωνσταντινοπολιτών (δηλαδή από Έλληνες της Κωνσταντινούπολης).[1] Οι Βρετανοί, αν και αρχικά δεν ήταν πρόθυμοι να άρουν τον ναυτικό αποκλεισμό της χώρας, τελικά επέτρεψαν την μεταφορά τροφίμων από την Κωνσταντινούπολη στον Πειραιά. Το πρώτο ταξίδι του Κουρτουλούς, που έφερε στις δύο πλευρές του τα σύμβολα της Ερυθράς Ημισελήνου, ξεκίνησε στις 6 Οκτωβρίου του 1941. Στο διάστημα 1941-42 έκανε άλλα τέσσερα ταξίδια στην Ελλάδα μεταφέροντας συνολικά 7.100 τόνους τρόφιμα για τον ελληνικό λαό.
Στις 20 Φεβρουαρίου του 1942, λόγω ισχυρής καταιγίδας στη θάλασσα του Μαρμαρά, έπεσε στα βράχια και βυθίστηκε. Και τα τριαντατέσσερα μέλη του πληρώματος σώθηκαν. Η περιοχή όπου βυθίστηκε το τουρκικό πλοίο ονομάστηκε Κουρτουλούς Μπουρνού(Ακρωτήριο Κουρτουλούς). Η ανθρωπιστική βοήθεια από την Τουρκία στην Ελλάδα συνεχίστηκε με άλλα πλοία μέχρι το 1946.
Το ντοκιμαντέρ
Το ναυάγιο του τουρκικού ατμόπλοιου εντοπίστηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ενός ντοκιμαντέρ σχετικά με την ιστορία του Κουρτουλούς, από τον ερευνητή Σελτσούκ Κολάι και την ομάδα του. Οι δύτες έβγαλαν ένα κομμάτι ξύλο από το καράβι το οποίο αφού κόπηκε σε δύο κομμάτια, μετατράπηκε σε αναμνηστικές πλακέτες που δόθηκαν στον Έλληνα πρέσβη κ. Γεννηματά και στο ΓΓ του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας κ Αλπογκάν,οι οποίοι με τη σειρά τους τις έδωσαν στα ναυτικά μουσεία των δύο χωρών.
Το ντοκιμαντέρ με τίτλο «Κουρτουλούς: Το βαπόρι που μετέφερε την ειρήνη», του Τούρκου σκηνοθέτη Ερκάν Τζεράχογλου, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2006 στην Κωνσταντινούπολη παρουσία του πρέσβη της Ελλάδας στην Πόλη κ. Γεννηματά, του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου και του Γενικού Γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας Γιγίτ Αλπογκάν.
Πηγή: www.wikipedia.org
