Γράφει ο Ξενοφών Μαυραγάνης. Ξέρω τουλάχιστον δέκα παρέες -οικογένειες, φίλους, φοιτητές- Θεσσαλονικιάς προέλευσης, που προγραμμάτιζαν να κάνουν πασχαλινές διακοπές στη Λέσβο. Όπως όμως κι αν το υπολόγιζαν ή σχεδίαζαν, δεν τους έβγαινε.
Κι αυτό γιατί έπρεπε να ταξιδέψουν αεροπορικώς, που τους ανέβαζε πάρα πολύ το κόστος , αφού και οι δύο αεροπορικές εταιρίες που εξυπηρετούν τη γραμμή Θεσσαλονίκη – Μυτιλήνη, δηλαδή η «Ολυμπιακή» και η «Άστρα» συναγωνίζονται όχι για την μείωση, όπως θα ήταν το φυσικό επακόλουθο του ανταγωνισμού, αλλά για την απογείωσή τους. Έτσι ο μέσος όρος του εισιτηρίου έπιανε τα 150 ευρώ, που για μια οικογένεια τεσσάρων ατόμων ανέβαζε τον λογαριασμό στα 600 ευρώ, με αποτέλεσμα να στρέφονται όλοι προς την Χαλκιδική ή τις περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας, όπου αυτά τα ευρώ θα έπιαναν περισσότερο -τουλάχιστον- τόπο. Η Θεσσαλονίκη όμως εξυπηρετεί την Λάρισα, την Φλώρινα, την Κατερίνη, την Κοζάνη, ως την Καστοριά και βεβαίως όλους όσοι προέρχονται απ’ τα Βαλκάνια, που έτσι χάνονται για την Λέσβο και τα άλλα νησιά του βορείου Αιγαίου. Και είναι πολλοί αυτοί.
Η άλλη λύση ήταν η Καβάλα με το ένα -εβδομαδιαίως- πλοίο, που όμως δεν μπορούσε να εξασφαλίσει τις έγκαιρες επιστροφές, απαραίτητες για τους εργαζόμενους.
Έτσι «δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε ίσως κάποιο θαύμα», όπως έλεγε και ο ποιητής, μένουμε ως νησί απομονωμένοι και χωρίς καμιά σύνδεση με τον βόρειο χώρο και ιδίως με τη Θεσσαλονίκη, την πόλη με το μεγαλύτερο ελληνικό πανεπιστήμιο, χώρια το Μακεδονίας.
Έχουμε έναν υπέροχο τόπο -περιλαμβανομένου και του Πλωμαρίου- εκλεκτό και φτηνό, εξαιρετικά φτηνό, φαγητό, εξόχως και ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα μουσεία, όπως το Φυσικής Ιστορίας, το Τεριάντ, το Θεόφιλου, ακόμα και το Αρχαιολογικό, έχουμε ακόμα -πόσο άραγε;- ζωντανά χωριά και εκλεκτά προϊόντα αδυνατώντας να τα δώσουμε στον κόσμο να τα χαρεί, γιατί δεν έχουμε καταπιαστεί σοβαρά μ’ αυτά.
Πριν δυο μήνες περίπου, τον Φεβρουάριο, παρακολούθησα στο Επιμελητήριο Λέσβου – Λήμνου, μια ημερίδα οργανωμένη από τον Δήμο Λέσβου σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου , αφιερωμένη στο θέμα του τουρισμού και της ενίσχυσής του. Ομιλητές επιλεγμένοι Έλληνες του εσωτερικού και του εξωτερικού, ειδικοί σε θέματα υποδοχής και εξυπηρέτησης μεγάλου αριθμού φιλοξενουμένων, που φιλοδοξεί να αποκτήσει η Λέσβος.
Λέχθηκαν ωραία και σπουδαία πράγματα. Και κυρίως τονίσθηκε με ιδιαίτερη επιμονή, πως οι επιστημονικές τους γνώσεις και η πείρα τούς δίδαξε ότι μέσα στις πολλές συνταγές υπάρχει και μία αλάθητη και αναπόδραστη. Το τυχόν μειονέκτημά σου, να το μεταβάλεις σε πλεονέκτημα και προσόν. Μην κλαίς και οδύρεσαι για το κακό που -νομίζεις ότι- σε βρήκε, αλλά βρες τους τρόπους αυτό να το μετατρέψεις σε θετική προϋπόθεση. Και πιο συγκεκριμένα είπαν: «Μην αρχίζετε κάθε συζήτηση για τον τουρισμό με το προσφυγικό και το μεταναστευτικό, αλλά βρείτε τρόπους να ανατρέψετε τα πράγματα. Υπάρχουν ειδικοί που θα σας βοηθήσουν, υπάρχουν δημοσιογράφοι και ΜΜΕ που πρέπει να κάνετε συμμάχους, όχι όμως στο μοτίβο “να φύγουν οι ξένοι”».
Παρακολούθησα όλη την ημερίδα, χωρίς όμως ν’ ακούσω κάτι για τις συγκοινωνίες. Πως τουρισμός δεν γίνεται χωρίς τακτική και κυρίως φτηνή ή να το πω αλλιώς, προσιτή στον μέσο πολίτη, συγκοινωνία. Θέλησα να πω στο τέλος των τοποθετήσεων κάτι γι’ αυτό το θέμα, όμως υπό την πίεση του χρόνου και την ανυπομονησία των μετασχόντων, δεν μπόρεσα.
Δεν ξέρω αν έγινε κάτι ή σχεδιάζεται σ’ αυτόν τον τομέα, αλλά ξένους δεν είδα αυτό το πασχαλινό διάστημα στο Πλωμάρι. Ήρθαν αρκετοί Πλωμαρίτες της Αθήνας κυρίως, οι Σκανδιναβοί «Πλωμαρίτες», που έχουν μόνιμες κατοικίες εδώ, αλλά τουρισμό δεν αντιλήφθηκα. Μαθαίνω πως και στ’ άλλα μέρη του νησιού το ίδιο παρατηρήθηκε . Και πάνω στην ώρα, άκουσα πριν δυο τρεις μέρες, πως η Λέσβος είναι ο 16ος στην προτίμηση των ξένων, νησιωτικός προορισμός, ιδίως για τους ομοφυλόφιλους. Δεν είναι κακό αυτό, αλλά με κάνει να σκέφτομαι ότι κάποιοι που νοιάζονται γι’ αυτό το τμήμα των ταξιδιωτών, προβάλουν το θέμα. Και ή είναι οι ασχολούμενοι με τον τουρισμό, αυτής της ομάδας των συνανθρώπων μας ή οι οργανώσεις τους.
Δηλαδή κάποιοι δημοσιοποιούν και επικοινωνούν το θέμα, ενώ άλλοι, οι πολλοί, ούτε καν νοιάζονται.
Σ’ όλο το προηγούμενο διάστημα της χειμερινής περιόδου, δεν είδα πουθενά μια διαφήμιση, μια οργανωμένη προβολή της Λέσβου, στον Τύπο, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση. Δεν αντιλήφθηκα καμιά ενέργεια της Περιφέρειας, της Δημοτικής Αρχής, σε συνεργασία με την Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας ή τον Δήμο Θεσσαλονίκης, που να ζητά, να απαιτεί, θα έλεγα, και την ακτοπλοϊκή σύνδεση Μυτιλήνης – Θεσσαλονίκης και την καθιέρωση χαμηλότερων, ανάλογων με την οικονομική κρίση που περνάμε, αεροπορικών ναύλων ή την δημιουργία τουριστικών «πακέτων» με την συνεργασία συγκοινωνιακών μέσων, ξενοδόχων, εστιατόρων κ.λπ.. Δεν έπεσε το μάτι μου σε καμιά πρόταση γύρω από την μεσογειακή διατροφή, κύριο συστατικό της οποίας είναι το υπέροχο, το ανυπέρβλητο λάδι μας.
Λέμε και ξαναλέμε για την βαριά βιομηχανία μας. Τον τουρισμό. Που φαίνεται πως εδώ στη Λέσβο, τον περιμένουμε ως θαύμα εξ ουρανού. Χωρίς να κάνουμε τίποτα εμείς. Να τον προκαλέσουμε, να τον ερεθίσουμε, να τον αδράξουμε. Δεν έχω αντιληφθεί τίποτα. Εκτός από μια κίνηση, που δεν ξέρω αν έχει πάρει σάρκα και οστά, να αποζημιωθούν, λέει, τα ξενοδοχεία για τις απώλειες πελατών που είχαν λόγω του προσφυγικού. Κύριε ελέησον. Ή μια οργάνωση που θέλει να διώξουμε τώρα τους ανεπιθύμητους ξένους.
Βρέθηκα στα μέσα Μαρτίου για ένα πενθήμερο στην Κρήτη. Ενθουσιάστηκα γι’ αυτούς και απογοητεύτηκα για μας. Το υπέροχο ξενοδοχείο του Ηρακλείου, εκτός από το πέρα για πέρα ελληνικό -κρητικό δηλαδή- πρωινό του, μας έδωσε και μια κάρτα που λέει πως όταν και όποτε ξαναπάμε, θα έχουμε τις ίδιες χειμερινές τιμές με τις οποίες χρεωθήκαμε τότε. Τα ίδια σχεδόν στα Χανιά και το Ρέθυμνο. Κι όταν βρεθήκαμε κάποια στιγμή εκτός δρόμου, κάπου στη Μεσσαρά, ένας αγρότης έβαλε μπρος το αυτοκίνητό του και μας έβγαλε απ’ το αδιέξοδο.
Ο τουρισμός είναι, εκτός των άλλων, επιχείρηση. Για να πάρεις πρέπει να δώσεις. Αυτό θα πρέπει να το κατανοήσουμε κι εμείς εδώ.
Ξενοφών Μαυραγάνης
Ας είναι καλά ο ΣΥΡΙΖΑ που έδωσε τα αεροδρόμια στους Γερμανούς και έτσι αυξήθηκε το κόστος κάθε αεροπορικού εισιτηρίου κατά 15€. Άλλωστε πιστό στην “αριστερή” ιδεολογία του περί ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας, λιμάνια, αεροδρόμια, ΔΕΗ, νερό και ότι πάρει ο χάρος-Αλέξη δώστα όλα, θα μας πλημμυρίσει στους τουρίστες με την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων.