Μια εκδήλωση αφιερωμένη στο ιδρυτή και πρόεδρο της επί σειρά ετών, Πάνο Χαλδέζο, ο οποίος καταγόταν από το Πλωμάρι, διοργάνωσε η Εστία Νέας Σμύρνης με αφορμή τη συμπλήρωση τριάντα ετών από το θάνατο του. Στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 2013, παραβρέθηκε πλήθος κόσμου από τη όλη την Αθήνα και από το Πλωμάρι και τη Λέσβο, όπου μίλησε για τα νεανικά χρόνια του Πάνου Χλαδέζου ο συμπολίτης μας κ. Γιάννης Μαλλής. Χαιρετισμό έστειλε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Πλωμαριτών Αττικής κ. Στρατής Ψαρράς. Στη συνέχεια μίλησαν και άνθρωποι που ήταν κοντά του και υπήρξαν μέλη της Εστίας και όχι μόνο.
Στο βίντεο μπορείτε να δείτε όλη την εκδήλωση και να μάθετε άγνωστες πτυχές για τον άνθρωπο Πάνο Χαλδέζο. Τι κατάφερε και τι πρόσφερε όλα αυτά τα χρόνια που ήταν στην Εστία, την επαφή του με σημαντικούς ανθρώπους των γραμμάτων, της τέχνης, της πολιτικής, τον Αριστοτέλη Ωνάση, αλλά και τη συμβολή του στην διάσωση χιλιάδων Εβραίων της Ελλάδας από τους Ναζί, μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο Δαμασκηνό και τον Άγγελο Έβερτ. Επίσης πολύ σημαντική ήταν και η συμβολή του στη δημιουργία του λιμανιού στο Πλωμάρι. Το άγαλμα του βρίσκεται στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου στο Πλωμάρι.
Περισσότερα στο βίντεο που ακολουθεί. Κάτω από το βίντεο μπορείτε να διαβάσετε και το κείμενο που διάβασε στην εκδήλωση ο Γιάννης Μαλλής. Τη κάλυψη της εκδήλωσης έκανε εξ ολοκλήρου το Plomarinews.gr
Το κείμενο της ομιλίας του Γιάννη Μαλλή:
Έκανα μια σκέψη πάνω σε μια ρήση του Γεώργιου Σεφέρη: «Σβήνοντας ένα κομμάτι από το παρελθόν -είπε ο Σεφέρης- είναι σαν να σβήνεις και ένα αντίστοιχο κομμάτι από το μέλλον».
Αντιστρέφοντας τη ρήση -σκέφτομαι- πιο αισιόδοξα, ότι αν φωτίσουμε ένα κομμάτι από το παρελθόν, μήπως θα φωτίσουμε και ένα κομμάτι από το ίδιο μας το μέλλον;
Ας ρίξουμε απόψε λίγο φως στον Πάνο Χαλδέζο. Και όλοι μαζί μετά -που ξέρετε- ίσως μπορέσουμε και κλέψουμε λίγη από αυτή την αντανακλώμενη λάμψη και τη δυναμική του, και ατενίσουμε το μέλλον με μεγαλύτερη ενέργεια, αισιοδοξία, και φως.
Με μια μικρή βόλτα στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννου στο Πλωμάρι θα δούμε στον κήπο, δεξιά της εισόδου και του ναού να μας καλωσορίζει η μορφή του Πάνου Χαλδέζου. Ο Πάνος Χαλδέζος ατενίζει την αγαπημένη του γενέτειρα. Στέκει και ατενίζει το Πλωμάρι μέχρι τη θάλασσα και μέχρι τα παράλια της Μικράς Ασίας. Ο ανδριάντας αυτός του αφιερώνεται εν ζωή το 1979 – πράγμα πολύ σπάνιο. Ποιον όμως απεικονίζει το χάλκινο άγαλμα που δεσπόζει στο χώρο; Ποιος πραγματικά ήταν εκείνος ο συμπατριώτης μας; Και επειδή ο τόπος μας είναι πρώτα από όλα η ίδια η ιστορία του, καιρός να θυμηθούμε λίγη από αυτή…
Ο Πάνος Χαλδέζος γεννήθηκε «Ίσα Μέσα» στο Πλωμάρι κοντά στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, το 1898. Ζούσε με την μητέρα του -ορφανός από πατέρα- και προσπαθούσε από πολύ μικρός να προσφέρει στους συνανθρώπους και στον τόπο του. Σε ηλικία μόλις 15 ετών οργάνωσε παιδική χορωδία για την ενίσχυση του στόλου. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μάζεψε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για το σκοπό αυτό. Όταν τελείωσε το Γυμνάσιο, το 1916, διορίστηκε υπάλληλος στο Δήμο Πλωμαρίου (που κάποιοι αποφάσισαν μετά από 100 περίπου χρόνια ότι δεν πρέπει να υφίσταται λόγω «Καλλικράτη»…).
Το 1918 στρατευμένος πια, συμμετέχει σε όλες τις μάχες του Ελληνικού Στρατού. Στη μάχη με τους Τούρκους, στο Τουλού Μπουνάρ της Μικράς Ασίας τραυματίζεται δύο φορές. Οργανώνει συνεργείο με τεχνίτες και σε κάποια μικρή διακοπή των επιχειρήσεων με σύμμαχο την αγάπη προς την πατρίδα, χτίζει και εξοπλίζει μια εκκλησία κοντά στο Βayindir (Βαϊνδήρι). Για την πράξη του αυτή τον συγχαίρει δημοσίως ο διοικητής του 34ου Συντάγματος. ΟΙ πολεμικές επιχειρήσεις συνεχίζονται και αργότερα συμμετέχει στην εκστρατεία για την απελευθέρωση του Αϊδινίου.
Με το τέλος του πολέμου επιστρέφει στον Δήμο Πλωμαρίου. Οργανώνει σε αυτό και στα χωριά του, την κατασκευή και τοποθέτηση στηλών για τους πεσόντες του πολέμου. Βρίσκει, επικοινωνεί, οργανώνει όλους τους απόδημους Πλωμαρίτες μέχρι την Αμερική και τους βοηθά να δημιουργήσουν Συνδέσμους. Εξασφαλίζει χρήματα, δίνει έμπνευση στον κόσμο να κινηθεί και να βοηθήσει και έτσι πραγματοποιείται η ανέγερση Παιδικού Σταθμού και Γηροκομείου. Ασχολείται και με την οργάνωση ελαιουργικού συνεταιρισμού. Και όντας διορατικός, κρίνει ότι αυτός ο τόπος χρειάζεται όσο τίποτα ένα λιμάνι, οπότε το 1925 σε επαφές με τον τότε πρωθυπουργό Ανδρέα Μιχαλακόπουλο εξασφαλίζει ευνοϊκό δάνειο με το οποίο κατασκευάζεται -εν τέλει-το λιμάνι του Πλωμαρίου.
Με δικά του έξοδα κατασκευάστηκε η μαρμάρινη προτομή του Πλωμαρίτη Ήρωα Ιωάννη Κοφτερού που σήμερα βρίσκεται στο κεντρικό πάρκο της πλατείας του Πλωμαρίου. Αρχικά είχε στηθεί στο πάρκο του Αφανούς Ναύτη.
Ο Πάνος Χαλδέζος από το 1927 εργάζεται στον Δήμο Αθηναίων και από δω και πέρα εγώ δεν θα σας πω πολλά… Παντρεύεται και συνεχίζει να προσφέρει στα κοινά από διάφορες διευθυντικές θέσεις. Γίνεται επίτιμο μέλος Συλλόγων, Σωματείων και λαμβάνει κατά την αποχώρησή του από την Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας, τιμητικά ψηφίσματα όλων των Δήμων της Λέσβου. Αυτό που έχει σημασία για μας είναι ότι η Λέσβος ακόμα και τότε που ο Πάνος Χαλδέζος βρίσκεται στην Αθήνα δεν ξεχνά το άξιο τέκνο της.
Για τη λάμψη και τη ζωή που δίνει ο Πάνος Χαλδέζος στην τότε Λέσχη Νέας Σμύρνης αλλά και για το συγγραφικό του έργο, τα βραβεία και τις διακρίσεις του, θα πάρουν τη σκυτάλη οι επόμενοι ομιλητές …
Ως επίλογο θα ήθελα να πω ότι ιστορία δεν ξανα φτιάχνεις αν δεν γνωρίσεις καλά, την ιστορία της ιδιαίτερης πατρίδας σου, μέσα από πρόσωπα, γεγονότα και έργα. Δεν ξαναγράφεις ιστορία αν δεν μελετήσεις και βασιστείς πάνω σε ιστορία. Και όταν τη γνωρίσεις το πρώτο που πρέπει να κάνεις είναι να σταθείς και να τη σεβαστείς. Να σεβαστείς τα μνημεία, τα αγάλματα και να τα συντηρήσεις. Να θυμάσαι τα πρόσωπα και τις ημερομηνίες και μέσω των τοπικών αρχών να φροντίσεις να μη ξεχαστούν, με τελετές μνήμης και τη διδασκαλία των νέων.
Αποτελούμε όλοι μας, ένα έθνος με την πιο ουσιαστική, ένδοξη και μακρά ιστορία στον πλανήτη. Αυτή η Ιστορία δε μας χαρίστηκε. Η γνώση της, μαζί με τα ήθη, έθιμα, γλώσσα, παράδοση, και τον πολιτισμό των προγόνων μας είναι το βασικό εφόδιό μας σήμερα. Αλλά η «ιστορία» δεν είναι κάτι αόριστο και γενικό. Είναι οι άνθρωποι. Συνεπώς στον χαρακτήρα του Πάνου Χαλδέζου πρέπει να σταθούμε: Αεικίνητος, ακούραστος, ευρηματικός, εμπνευστής, πολύπλευρος, διορατικός, ικανός να οργανώνει, ευέλικτος, χαρισματικός, οραματιστής.
Και μιλάμε για ένα άνθρωπο που έφτασε στο σημείο να αποκαλεστεί… στα χρόνια της κατοχής για το έργο του, την προσφορά και την αγάπη που δείχνει, «ο Δίκαιος των Εθνών». Τι «βαριές» λέξεις, γεμάτες «φως».
Φωτεινές προσωπικότητες σαν τον Πάνο Χαλδέζο δεν έφυγαν. Στέκονται ψηλά, μας οδηγούν και με το έργο τους πολεμούν ακόμα το σκοτάδι των ημερών μας…
[…] Διαβάστε εδώ το σχετικό άρθρο, με την εκδήλωση τιμής στ… […]